Günümüzde hayatımızı kolaylaştıran bize yarar sağlayan teknolojik gelişmelerin kökeninde önceden yapılmış insanlığa armağan edilmiş icatlar yer almaktadır. Kaybedilen enerjiyi korumak için geliştiren ve etkisi hala devam edip günümüzde de kullanılan bir sistem olan Heron Çeşmesini açıklayacağız. ( Hidroliksiz Su Taşıma) 

Heron çeşmesi genel çalışma mantığı itibari ile üst üste duran fanus şeklindeki haznelerin birbirlerine borularla bağlanmasıyla oluşan su ve havanın basıncından yararlanıp teorik olarak sonsuza kadar devir daim yapan bir fıskiye teorisidir. Heron Çeşmesi çalışma esnasında hiçbir hidrolik, motor veya jeneratör gibi sistemler kullanılmadan suyun bulunduğu yükseklikten daha yukarı çıkmasını sağlayan basit ama düşündürücü bir sistemdir.

Bu ve buna benzer pek çok türetilmiştir ve hala günümüzde kullanılmaktadır. Peki bu sistemden enerji verimliliği sağlanabilir mi ??

Heron'un ilk başlarda yapmak istediği tapınak kapısını otomatik olarak açılıp kapanmasını sağlamaktı. Bunun için hava basıncı, boşluk ve denge ilkelerinden yararlanarak yapmıştır. Heron zamanında tapınaklarda sunak taşı denilen bir taş vardı. Bu sunak taşının üzerinde ateş yanınca tapınağın kapısı kendiliğinden açılıyor, ateş sönüncede kapanıyordu

Sistem: 

Ateş yakıldığında sunak taşının içindeki hava ısınarak genişlemektedir ve B kabındaki suya basınç yapmaktadır. Bu basınçla suyun bir kısmı C borusu ile D kabına geçer. Bununla birlikte ilk durumda kapalı olan kapılar L ağırlığı ile dengede olan kova suyun bir kısmını akmasıyla ağırlaşır. Sütunlar üzerine gerili olan ipi çekerek kapı kanatlarına bağlı olan sütunları döndürerek kapıyı açar. Ateş söndüğünde bu işlemin tam tersi gerçekleşir.

Genel olarak sistem basınç farklılığından yararlanarak suyun üst katmanlara çıkarılması hedeflenmiş ve bu hedef başarı ile gerçekleştirilmiştir. Suyun taşınımı sırasında elde edilen verimin %12.5-20 arasında olduğu deneylerle belirlenmiştir.

Bu sistemi akarsu ve barajlardaki kullanımına başlanması enerji verimliliği açısında oldukça hem ekonomik hemde çevresel olarak büyük katkılar sağlayacağı apaçık yapılan deneylerle ortadadır.

6/F sınıfından Çiğdem Azra Gulce'nin proje ödevidir.

Emeklerinden dolayı öğrencimiz  Çiğdem Azra Gulce'ye ve fen bilimleri öğretmenimiz Gamze Koç Kılıçer'e teşekkür ederiz.

Heron çeşmesini izlemek için aşağıdaki linki tıklayınız.